Tematy wykładów III semestru – wiosna 2019
Wykłady będą odbywać się raz w miesiącu w zaznaczonym terminie w godz. od 17.00 do 19.00.

Luty

  1. Co to jest globalizacja?

  2. Co oznacza globalizacja dla duszpasterstwa?

Globalizacja jest zjawiskiem wielowymiarowym, dokonującym się na różnych płaszczyznach, wymagającym odpowiednich ram moralno-etycznych. Pomimo złożoności procesu, który ma charakter narastającej współzależności odległych lokalności (jest to jedna z najkrótszych jego definicji) proces ten podlega wartościowaniu i ocenie. Kryterium wartościowania jest właściwa wizja człowieka podkreślająca jego wyjątkowość i niezbywalną godność człowieka. Jest nią też zasada dobra wspólnego, która zobowiązuje do współpracy na rzecz dobra wszystkich ludzi. Kolejna zasada – pomocniczości, wzywa do udzielania koniecznej i uzupełniającej pomocy w stosunku do jednostek lub mniejszych grup społecznych. Zasada solidarności podkreśla odpowiedzialność wszystkich za wszystkich. Zasady te stanowią podstawę i źródło ładu społecznego, również w skali ogólnoświatowej. Globalizacja pozbawiona odniesień moralnych może stać się zjawiskiem niebezpiecznym o poważnych konsekwencjach. W dobie globalnych przemian, jak nigdy dotąd, potrzeba uniwersalnych wartości etycznych, które należy stawiać na pierwszym miejscu, jako wiodącą siłę wszelkiego postępu. Podstawowe zasady życia społecznego nadają odpowiedni kierunek procesom globalizacji i stają się wyznacznikiem pełnego postępu. Rodzi to wiele nowych wyzwań duszpasterskich.
Marzec

  1. Jak Kościół troszczy się o dzieci?

  2. Jak dzieci troszczą się o Kościół?

Troska Kościoła o dzieci to wychowanie i edukacja. Pozwala to ukazać działalność nauczycieli i wychowawców w kategorii powołania i mówić o ich działalności w wymiarze służby podstawowym wartościom, którymi są miłość i prawda. Za Janem Pawłem II zostaje podkreślona miłość wychowawcza, która nie boi się korekty błędów i wprowadzania ambitnego programu rozwoju podopiecznych. Wychowawca i nauczyciel ukazują miłość, która jest budulcem kultury ludzkiej zorientowanej na konkretnego człowieka. Tak rozumiana miłość wprowadza klimat poszanowania prawdy i pozwala realizować ją zgodnie z szacunkiem dla godności ludzkiej. Podkreśla się potrzebę zrozumienia młodego człowieka, który żyje w określonym środowisku i który poszukuje odpowiedzi na liczne pytania, rodzące się na jego drodze do dorosłości. Nauczyciel i wychowawca winien umiejętnie przekazywać chrześcijański system wartości oraz odpowiednie zasady postępowania. Okres dziecięctwa to czas odkrywania, planowania i podejmowania decyzji. Działanie nauczycieli i wychowawców ma ustrzec przed błędami i wskazać najszlachetniejsze cele. Natomiast troska dzieci o Kościół to szereg inicjatyw wspierających misję Kościoła – począwszy od apostolatu modlitewnego, a skończywszy na tak konkretnych dziełach jak kolędnicy misyjni.

Kwiecień

  1. Jak Kościół troszczy się o młodzież?

  2. Jak młodzież troszczy się o Kościół?

Troska Kościoła o młodzież wyraziła się podczas spotkań Jana Pawła II z młodzieżą podczas Światowych Dni Młodzieży. Podkreślał znaczenie odpowiedzialnego kształtowania osobowości dla osobistego i społecznego życia ludzi młodych. Określał zadania, jakie powinni sformułować wobec samych siebie. Chodzi tu o pracę nad sobą, która ostatecznie jest najbardziej wartościowym kapitałem, który ubogaca życie społeczne. Właściwie uformowana osoba może podjąć szereg ról społecznych, a przez to przyczynić się do dojrzałego funkcjonowania grupy, w której sama we właściwy sobie sposób realizuje osobiste i społeczne powołanie. Papież oczekiwał od młodych ludzi jasnego i konsekwentnego przeciwstawienia się kulturze śmierci i wszystkiemu, co pozostaje w sprzeczności z szacunkiem dla życia. Oznacza to, że misją ludzi młodych jest budowanie cywilizacji miłości. Ich misja – wynikająca z sakramentu chrztu – oznacza obowiązek chrześcijańskiego apostolstwa. Dokonuje się ono zarówno przez głoszenie Chrystusowej nauki, jak i na drodze konkretnych dzieł podjętych z inspiracji ewangelicznego orędzia. Takie zaangażowanie młodych wiernych jest – zdaniem Jana Pawła II – wiosną Kościoła XXI wieku.

Maj

  1. Jak Kościół troszczy się o rodzinę?

  2. Jak rodzina troszczy się o Kościół?

Tematyka związana z rodziną stała się dla Jana Pawła II cykliczną refleksją wypełniającą bogatą tematykę katechez środowych. Rodzina objęta życiem sakramentalnym i modlitewnym jest ośrodkiem szczególnej misji Kościoła i wyraża się w szeregu inicjatyw duszpasterskich od katechez i rekolekcji stanowych po konkretne formy propozycji aktywności apostolskich, angażujących całe rodziny. Rodzina podejmuje misję apostolską Kościoła z podziwu godnym oddaniem i realizuje ją zarówno w sferze modlitewno-formacyjnej np. poprzez kręgi Kościoła domowego, jak również w wymiarze konkretnych projektów apostolskich, jak np. troska o życie nienarodzonych i godną starość, aż do naturalnej śmierci. Warto również wspomnieć zaangażowanie rodzin w dzieło misji Kościoła, co oznacza różnorodność inicjatyw od wsparcia modlitewnego i materialnego konkretnych parafii na misjach, aż po czynne zaangażowanie, co wyraża się w wyjazdach całych rodzin na misje.

Czerwiec

  1. Jak Kościół troszczy się o seniorów?

  2. Jak seniorzy troszczą się o Kościół?

Bogactwo refleksji o życiu seniorów i ich znaczeniu dla Kościoła i społeczeństwo zawarł Jan Paweł II w liście do seniorów. Zwraca uwagę na fakt, że obecność ludzi starszych w świecie jest darem i duchowym bogactwem. Jeśli zostanie ona właściwie odczytana, może dopomóc współczesnemu człowiekowi w odnalezieniu sensu życia, który to sens wykracza poza doczesność. Oznacza to, że obecność ludzi starszych może wzbogacić proces humanizacji społeczeństwa oraz kultury. Starość bowiem, właściwie przeżywana, niesie ze sobą istotne wartości, tak bardzo potrzebne w życiu rodzinnym i społecznym. Do nich należy np. bezinteresowność. W obecnej kulturze wartość człowieka i jego czynów mierzy się kryteriami skuteczności i użyteczności. Tymczasem człowiek starszy bardziej nastawiony jest na gotowość służby i realizację postaw altruistycznych, przez co może wspomagać społeczeństwo w przełamywaniu barier obojętności i znieczulenia. Pozwala to zrozumieć fakt, że obok bezinteresowności starszy człowiek wnosi w życie społeczne także swoje bogate doświadczenie. W erze rozwoju nauki i techniki doświadczenie pokoleń zdaje się nie liczyć. Tymczasem człowiekowi nie wystarczy sama wiedza, potrzebna jest mądrość. To ona pozwala widzieć życie ludzkie bardziej całościowo i dać odpowiedź na fundamentalne pytania dotyczące powołania, godności i przeznaczenia człowieka.