Tematy wykładów I semestru – wiosna 2018
Wykłady będą odbywać się raz w miesiącu w zaznaczonym terminie w godz. od 17.00 do 19.00.

Luty

  1. Czy prawo oznacza obowiązek?

  2. Co indywidualne sumienie ma do powiedzenia w sprawach społecznych?

Prawo i obowiązek pozostają ze sobą w relacji, którą można określić mianem koniunkcji. Koniunkcja ma sens jeśli dwa jej człony są jednocześnie spełnione. Pozwala to wykluczyć dywagację związane z refleksją nad tym „czy prawo?”, „czy obowiązek?”. Szacunek dla prawa i obowiązku, oznaczający, że nadanie prawa oznacza jednocześnie powinność jego przestrzegania, to klucz do harmonii życia jednostkowego i społecznego. Stabilność wszystkich rozwiązań społecznych polega więc na koniunkcji praw i obowiązków z nich wynikających np. prawo do wolności dla każdego obywatela i obowiązek szacunku każdego obywatela wobec wolności pozostałych obywateli. Katolicka nauka społeczna wypracowała trzy generacje praw – obecnie mówi się o generacji praw społecznych np. solidarność, sprawiedliwość społeczna, miłość społeczna. Wszystkie one porządkują życie jednostkowe i przydają społecznym działaniom harmonii. Sumienie jako osąd rozumu praktycznego jest zdolnością indywidualną, która ma wiele do powiedzenia w sprawach społecznych. Prawe sumienie jest ostoją realizacji harmonii społecznej. Szereg rozwiązań społecznych zakłada uprzednie życie członków społeczności na miarą prawości sumienia. Św. Jan Paweł II w Skoczowie dookreślił, jakim skarbem dla polskiej demokracji jest indywidualne sumienie Polaków.

 

Marzec

  1. Co ma wspólnego Komunia św. z życiem społecznym?

  2. I co dalej z naszą polską jednością?

Komunia św. to najpiękniejsza i najbardziej owocna szkoła jedności. Jest przeżyciem osobistego zjednoczenia z Chrystusem. Jest to jedność wpływająca na całe życie, które w Chrystusie otrzymuje Chleb życia – siły do życia w Chrystusie i z Chrystusem. W Komunii św. odkrywamy nie tylko jedność z Chrystusem, ale również z każdym przyjmującym Chrystusa do serca, bo i inni – przyjmując Komunię św. – przeżywają osobistą jedność z Jezusem. Duchowość Komunii św. pozwala przeżyć jedność wszystkich wierzących w Chrystusie. To swoisty kapitał wierzących, obecnych w życiu społecznym. Ich przeżycie Komunii św. dodaje do dobra wspólnego cenną umiejętność jedności społecznej – to zaczyn budowania jedności, szczególnie wtedy gdy społeczność cierpi na jej zanik. Nasza polska jedność potrzebuje świadectwa mocy Komunii św. z odważnym odczytaniem zjednoczenia społecznego w Chrystusie. Dlatego też pojawiające się podziały są impulsem do ożywiania duchowości Komunii św., by zaradzić społecznym napięciom i na nowo odkryć siłę budującą zagubioną jedność. Katolicka nauka społeczna przypomina również jeszcze jeden – imponująco mocny – motyw zjednoczenia. Są to słowa Chrystusa przypominającego, że cokolwiek czynimy jednemu z tych najmniejszych, czynimy to wobec samego Jezusa. Dlatego też praca nad pogłębianiem przeżycia wiary jest tak zaskakująco prospołeczna.

 

Kwiecień

  1. Dlaczego handel powinien oddać niedzielę Bogu?

  2. Czy świętość i biznes potrzebują się wzajemnie?

Handel szanujący Boże przykazania realizuje te same wskazania, które wyrażają się w mądrości otwarcia się biznesu na świętość, czyli styl życia jego twórców i realizatorów na Boże przykazania. Mądrość Bożych przykazań, nie osłabia działań handlowych czy biznesowych, ale ostatecznie im służy. Zachowanie norm Bożego prawa pozwala oczyścić handel i biznes z działań szkodliwych dla samego handlu i działań biznesowych. Człowiek wierny zasadom prawa Bożego, z całym bogactwem szacunku dla bliźniego, jest uczciwym handlowcem i pracownikiem. Powodzeniem handlu i biznesu nie jest dyktat intensyfikacji produkcji i handlu, ale osobowość handlowcy i pracownika, ukształtowana na wartościach uczciwości, sumienności i szacunku dla konsumenta – na wszystkim tym, co jest niezaprzeczalnie konieczne do kooperacji biznesowo-handlowej. Troska o prawość działań biznesowo-handlowych jest inwestycją przekładającą się na ekonomiczny zysk działań biznesowo-handlowych. Służy to też dobrej renomie firmy, co przekłada się zawsze na zwiększenie obrotów handlowych.

 

Maj

  1. W jaki sposób i co przedłożyć młodzieży wobec wyzwań współczesności?

  2. Dlaczego miłość powinna oznaczać wymaganie?

Miłość to rodzaj troski o dobro drugiego człowieka. Dobro zaś to wszystko to, co służy rozwojowi. W ten sposób prawdziwa miłość oznacza wielką odpowiedzialność za drugiego człowieka, by nie zabrakło mu dobra intensyfikującego jego rozwój. Odpowiedzialność za drugiego oznacza wiec wymaganie. Wymagam, bo kocham. Tak wymagające były wskazania Jezusa, to ma w sobie radykalizm ewangeliczny jako przesłanie miłości. Tak też od młodzieży wymagał św. Jan Paweł II. Jego orędzia do młodzieży były pełne realizmu, uczciwości i jasnego wymagania. Jego autentyzm otworzył ich serca i za to go kochali. Oznacza to, że młodzież nie szuka pustych słów, ale czeka na poważne potraktowanie i szczera radę.

 

Czerwiec

  1. Czy bierność społeczna jest grzechem?

  2. Czy prywatne i społeczne są w konflikcie?

Każde zaniedbanie jest działalnością spłycającą. To, co by mogło być zrealizowane jest pominięte. Bierność jako zaniedbanie natury społecznej oznacza nieobecność tego wszystkiego, co by mogło zaistnieć w społecznym wymiarze gdyby obywatele zechcieli się zaangażować. Bierność jest ciosem w dobro społeczne – uniemożliwia jego optymalny rozwój. Refleksję nad skutkami bierności doskonale opisuje zasada dobra wspólnego, w myśl której każda społeczność jest na tyle rozwinięta na ile pozwoli na to zaangażowanie każdego jej obywatela. W ten sposób łączy się w sposób istotny to, co prywatne z tym, co społeczne. Społeczne dobro potrzebuje zaangażowania się w skali dóbr prywatnych, by ostatecznie to, co jest dobrem wspólnym pozwalało skutecznie realizować dobra prywatne np. samochód jako dobro prywatne nic nie znaczy, gdy nie ma infrastruktury dróg, które są dobrem wspólnym. W ten sposób ład społeczny kształtuje się poprzez odpowiednią proporcję i należną współpracę pomiędzy dobrem prywatnym i wspólnym.